روستای فارسیان
روستای فارسیان در کجا واقع شده است؟
دهکده نمونه هدف گردشگری فارسیان از توابع بخش چشمه ساران شهرستان آزادشهر است که در 35 کیلومتری جنوب شرقی آزادشهر و 90 کیلومتری شهرستان گرگان واقع شده است. این روستا در محور اصلی آزادشهر به شاهرود واقع شده و تا شاهرود 85 کیلومتر فاصله دارد. فارسیان از سمت شرق با روستای کیارام، از جنوب شرقی با روستای فرنگ و از جنوب با روستای لیرو و از ناحیه شمال با روستای سیجان همسایه است.
جاذبه های گردشگری
مارسا، دیو چشمه یا دِ چشمه، لته نوروز علی، دره چنارا، زیارتگاه پیر بخشی، تیمور دره، پیر باد، پیر غار، پاکندس، چشمه ایشی، چشمه چنار، شاه مازه، استل ایشی، استل پایین و استل بالا ( استل ؛ برکه ای که در زمستان و بهار دارای آب بوده و در تابستان بر اثر گرما خشک می شود . این محل دارای زالوی بسیاری بوده که مردم برای درمان پادرد و یا کمر درد از آنها استفاده می کردند . استل همان معادل استخر امروزی است(، کوه چماز، سنگ دره، دشت مارانکوه یا مرکوه، چشمه های اسد ماله سو، صخره های دستکند، کوه های مریخی با اشکال هندسی، از جاذبه های دیگر روستا می توان به آبشار کفتر خانه، یخچال طبیعی، جنگل بلوط، شالیزارها، چشمانداز روستا و بافت تاریخی روستا اشاره کرد. بافت تاریخی روستای فارسیان در سال 1396 در فهرست آثار ملی ثبت شده است. در مورد بافت تاریخی روستا آنچه قابل ملاحظه است، «سابات» ها هستند، سابات به کوچه های مسقفی گفته می شود که قسمت بالایی آن در مالکیت شخصی و فضای زیر سقف در مالکیت عمومی قرار دارد. در فارسیان در حال حاضر 63 سابات سالم دیده می شود. داخل بعضی از سابات ها فضایی برای نشستن تعبیه شده است که با نام دخترنشین در روستا شناخته می شود که در ساعات پایانی روز محلی برای گفتمان زنان و بازی کودکان به شمار می آید. همچنین «تنور» در فارسیان زیاد به چشم می خورد، در واقع در هر کوچه یک تنور وجود دارد که اهالی آن کوچه در حفظ و نگهداری و استفاده از تنور با یکدیگر شریک هستند. خانه های خشتی از دیگر دیدنی های فارسیان است، قالب های خشتی به کار رفته در این خانه منحصر به فرد بوده و در بناهای دیگر استفاده نشده است، ارتفاع هر خشت 10 سانتی متر و طول و عرض آن 20 سانتی متر می باشد یعنی دو برابر خشت هایی که در بافت تاریخی گرگان بکار رفته است. یکی از نکاتی که در رابطه با خانه های این روستا چشم نواز است رنگ به کار رفته زرد و سفید در این خانه هاست، در واقع آن چیزی که ما فکر می کنیم رنگ آمیزی به این سبک است رنگ نیست بلکه نوعی گِل با نام «شولی» و یا در گویش محلی «سوآما» است که در اعیاد مختلف و مناسبت ها زنان روستا به کف و دیواره های خانه های خود می مالند. تپه «قنبرآباد» در نزدیکی روستای فارسیان برای گردشگران یک تپه جادویی است، بر فراز این تپه از سمت جنوب شالیزارهای طبقاتی، از سمت شرق بافت تاریخی روستا و از شمال کوهستان قابل رؤیت است. دشت های اسب های وحشی منطقه فارسیان: این دشت ها از مکانهای بسیار کم نظیر است و دارای مراتع وسیعی است که اسب های وحشی را در دل خود جای داده است. از این دشتها تعداد محدودی وجود دارد که بزرگترین آنها در کشور مغولستان است. مسیر کوهپیمایی رسیدن به این دشت از فارسیان حدود هفت کیلومتر بوده و با آفرود 45 دقیقه زمان نیاز دارد.
رودخانه
رودخانه بسیار زیبا تیل آباد نیز از جنوب روستا می گذرد که از 25 چشمه همیشه جوشان تغذیه می شود، مجموعه آبشار پنج پله ای «کبوتر خانه» از دیگر جاذبه های فارسیان است.
بهترین زمان بازدید
بهار و تابستان.
محصولات و سوغات
محصولات: برنج، انواع خشکبار، محصولات دامی: شیر، پنیر، ماست، کره. سوغات: نان محلی، صنایع دستی مانند شال و چادر شب، نوعی حوله از جنس ابریشم مصنوعی، انواع خشکبار و ترشیجات را می توانید در این روستا تهیه کنید. البته فارسیان برنج خوب و مرغوبی دارد که با آب چشمه کشت می شود، ولی کاشت و برداشت آن دیر انجام می شود.
اقوام و زبان
برخی از ساکنان کنونی روستای فارسیان قانچی، اصالت قشقایی دارند و به زبان ترکی قشقایی صحبت می کنند. برخی دیگر قزلباش هستند و به زبان ترکی تکلم می کنند.
موسیقی محلی
سازهای مورد استفاده در روستای فارسیان شامل نی، دوتار شمال خراسان، سرنا و تمبک میباشد که علاوه بر کاربرد در زندگی روزمره، سرنا و تمبک در مراسم عروسی و نی در مراسمات عزاداری مورد استفاده قرار میگیرند.
ویژگی روستا
دشت اسب های وحشی فارسیان کم نظیر است.
صنایع دستی
از صنایع دستی این روستا می توان به پرده گلدوزی، چادر شب بافی، دوخت لباسهای کرباس اشاره کرد.
غذای محلی
آش خمیر، چنگالی، حلیم، آش شله، حلوا برنجی، چکّو (اشکنه)، خورشت گوجه ریز، کنجی پت، انواع نان از جمله نانهای قره قروتی، دندانی، سمنو، مار مرده، بریانی( برینی). نان های محلی فارسیان(نان آقاندو، نان فتیر، نان کماج، نان پنجه کش، نان جزله ای، نان قره قروتی 1، نان قره قروتی 2، نان قره قروتی 3، نان قد لمه، کلوچه بیشمه، کلمه.
جاذبه های گردشگری استان گلستان