بندر گواتر
بندر گواتر در کجا قرار دارد؟
در استان سیستان و بلوچستان و در آخرین نقطه از کشور پهناور ایران و در نزدیکی شهر بندری زیبا چابهار، بندری زبیا با چشم اندازها و جذابیتهایی منحصر به فرد به نام بندر گواتر واقع شده است. خلیج گواتر به نوعی در میان دریای عمان و ساحل مکران واقع شده و مجموعهای فراوان از دیدنیها و جذابیتها را در خود جای داده است. خلیج گواتر مرز میان ایران و کشور پاکستان بوده و همانگونه که از نام آن برمی آید، مکان اتصال دریا و خشکی با یکدیگر است.
جاذبه های گردشگری
این منطقه در جوار منطقه حفاظت شده جنگلهای حرا قرار گرفته و این منطقه حفاظت شده یکی از چشم اندازهای زیبا و جاذبههای این بندر بشمار میآید. نزدیکی و قرار گرفتن در مجاورت دریای عمان یکی دیگر از جذابیتهای بندر گواتر بوده و چشم انداز زیبایی به این بندر بخشیده است. دریای آبی و آرام و ساحلی بکر و زیبا از یک سو و حرکت خرچنگها بر روی شنهای این ساحل از سود دیگر زیبایی دو چندانی به این بندر بخشیده و میتوان در بند و خلیج گواتر زیباترین مناظر را شاهد بود. کوه های مینیاتوری: کوهای زیبایی که به موازات ساحل در منطقه کچو تا نزدیکی خلیج گواتر امتداد پیدا کرده است. و جزء پدیده های مورفولوژی این منطقه می باشد. منطقه حفاظت شده گاندو: رودخانه باهوکلات یکی از پرآبترین رودخانههای استان سیستان و بلوچستان و عامل اصلی حیات و زندگی در جنوب استان به حساب میآید. این رودخانه آبهای مناطق وسیعی از صفحات جنوبی شهرستان ایرانشهر (بخشهای سرباز، بمپور، راسک) و شهرستان چابهار (بخشهای دشتیاری قصر قند) را جمعآوری کرده و به دریای عمان سرازیر میکند. تالاب لیپار: این تالاب به تالاب صورتی نیز موسوم است و از مناطق زیبا و طبیعی منطقه است که با چشماندازی فوقالعاده در 15 کیلومتری شرق چابهار در نزدیکی روستای رمین و در مسیر جاده ساحلی چابهار-گواتر قرار گرفته است. وجود پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، زیبایی این منطقه را دوچندان نموده است .مسجد جامعه دزک: در فاصله 3 کیلومتری سراوان مسجد دزدک واقع شده است. زمان ساخت مسجد مشخص نیست. احتمال داده میشود که این مسجد به زمان دوران صفویه تعلق داشته باشد. مصالح به کار رفته در دیوارها و ستونها از خشت وچینه و پوشش سقف از فرآوردههای نخل و خرما و گز و کنار است. بندر بریس: بندر بریس در 55 کیلومتری شهر چابهار به سمت گواتر قرار دارد. یک بندر ماهیگیری کوچک که به خاطر منظره زیبا مورد توجه گردشگرها قرار گرفته است. زیباترین بخش این بندر یک صخره بلند در کنار ساحل است که به مکانی محبوب برای گرفتن عکسهای یادگاری تبدیل شده است. بندر پسابندر: پسابندر منطقهای در اوج سادگی و پر از لنجهای رنگارنگ و پرنقش و نگار است که مردم محلی برای تجارت و صید بهطور مداوم بین ایران و پاکستان در حال رفت و آمد هستند. پسابندر هم به خاطر وجود این لنجهای زیبا تبدیل به مکانی جذاب برای گرفتن عکس یادگاری و صحبت با مردم محلی خونگرم و مهربان تبدیل شده است.
تجارت در گواتر
خلیج گواتر نزدیکترین نقطه ایران به دریای عمان بوده و همین موضوع ارزش ویژهای به این منطقه بخشیده است. این بندر از گذشته تا کنون مرکز تجارت و صادرات کالا به کشورهای دیگر بوده و تجار این منطقه با استفاده از کشتریانی در آبهای گواتر مسیر میان هند و آفریقا را سپری میکردند که متاسفانه امروزه کمی از رونق آن کاسته شده است. مردمان بومی گواتر امروزه بیشتر از طریق ماهیگری و حصیر بافی زندگی خود را تامین کرده و به نوعی شغل اصلی این مردم بشمار میآید. همچنین بندر گواتر یکی از اصلیترین مراکز پرورش و صادرات میگو در کشور بشمار آمده که متاسفانه هر روزه نیز شاهد کاسته شدن از رونق این صنعت در گواتر هستیم.
ویژگی دریای گواتر
با توجه به نزدیکی به آبهای اقیانوس هند که سومین اقیانوس بزرگ روی کرهزمین است، باعث شده تا گواتر دریایی کاملا متفاوت نسبت به خلیجفارس و دریایی خزر داشته باشد، که در نوع خود بسیار جالب و منحصر به فرد است. یک نکته خاص درباره گواتر این است که اگر از آن به سمت قطب جنوب حرکت کنید، با هیچ خشکی برخورد نمیکنید و بدون واسطه به قطب جنوب متصل است.
زمان مناسب برای سفر به خلیج گواتر
بهترین فصل برای رفتن به بندر زیبایی گواتر فصل زمستان و فصل بهار )تا پایان اردیبهشت ماه است)، البته اگر قصد لذت بردن از ساحلهای طلایی رنگ و تجربه شنا در دریایی به رنگ آبی لاجوردی دارید، تابستان هم میتوانید به این منطقه سفر کنید، ولی گرمای شدید هوا در این فصل باعث شده خیلیها از سفر به این منطقه در فصل تابستان منصرف شوند. وهمچنین در ماههای تیر و مرداد و به دلیل وزش بادهای موسمی ارتفاع امواج دریا گواتر به 15 متر هم میرسد که به تازگی این منطقه را تبدیل به مکانی مطلوب برای ورزش موجسواری کرده و حتی توانسته است نظر گردشگرانی را از خارج از کشور به سمت خود جلب کند. همچنین بر اثر برخورد موجهای مرتفع با سوراخهای موجود در صخرههای ساحلی، فوارههای زیبایی را به وجود میآید که به آن موجفشان میگویند.
اقوام و زبان
مردان و زنان گواتر بلوچ هستند، ولی ارتباط خویشی و نزدیکی با همسایگان خود در گوادر (نام پاکستانی گواتر) پاکستان دارند و رفت و آمد و حتی ازدواج بین آنها بسیار مرسوم است. زبان بلوچی مردم این منطقه با سایر نقاط قسمت بلوچستان ایران متفاوت است و به زبان بلوچی رایج در پاکستان نزدیکتر است، هرچند تعدادی زیادی از مردم این منطقه به زبان فارسی هم تسلط دارند.
غذای محلی
کرائی و بریانی از معروفترین غذاهای موجود در چابهار و بندر گواتر است. کرائی انواع مختلفی دارد، مانند کرائی مرغ، گوشت و قرمز که کرائی قرمز تندتر از بقیه موارد است. مهمترین تفاوت غذاهای این منطقه در ادویههایی است که استفاده میکنند که بیشتر هندی و پاکستانی هستند و برخلاف ذائقه بسیاری از مردم ایران، مردم استان سیستان و بلوچستان ذائقهای تند دارد. بریانی هم نوعی خورشت با مزه تند است که با مرغ یا گوشت درست میشود و میتوان آن را با برنج یا نان سرو کرد. کابلی پلو، که با تکههای گوشت و مرغ پخته میشود هم از غذاهای محبوب در این منطقه به حساب میآید و نوعی غذایی برنجی است. ماهی نیز همانطوری که انتظار میرود، از مهمترین غذاهای موجود در این منطقه است. بستگی به فصلی که به این منطقه سفر میکنید، ماهیهای متفاوتی سرو میشود، ولی در بیشتر فصول ماهی شوریده و شیرماهی قابل دسترس است که خوردن این ماهیها را به شما توصیه میکنیم. به علت تازگی و البته پخت به روشی متفاوت، مزه ماهی متفاوت با آن چیزی است که در سایر مناطق ایران یافت میشود. برای صبحانه یا عصرانه هم میتوانید شیر چایی (دودپطی) و نون محلی بخورید. چاییهای موجود در این منطقه مثل چاییهای معمولی نیست و از چایی به شکل پودر درست میشود.
محصولات و سوغات
میوههای محلی : انار گلی، یا میوه کاکتوس، که رنگ بسیار غلیظی دارد و وقتی پوست آن را میکنید، دست شما رنگی میشود و مزه آن هم کمی ترشی است. اما معروفترین میوه در این منطقه زیتون محلی یا زیتون چابهاری است که البته هیچ ربطی به زیتون اصلی ندارد. ظاهر این میوه شبیه گلابی ولی بسیار کوچکتر از آن است و مزهای تقریبا شبیه به انبه دارد. ماهی ها مانند ماهی شوریده و شیر ماهی. سوغات: داروها و ادویه های محلی و سنتی، پارچه و رومیزی های مخصوص چابهار، زیورآلات سوزن دوزی شده، محصولات حصیربافی شده، پارچه های رنگ و وارنگ بلوچی، معرق، صدف، چادر بافی.
رودخانه
رودخانه ی باهوکلات از سمت ایران و رودخانه ی نهر دشت از سمت پاکستان، به خلیج گواتر می ریزد.
صنایع دستی
حصیربافی، سوزن دوزی، چادر بافی، معرق کاری.
حیات وحش
خرچنگ ها، و همچنین طبق گفته سازمان حفاظت محیط زیست چابهار خلیج گواتر هر ساله در اوایل پاییز پذیرای تعداد بیشماری از پرندگان مهاجر می باشد. به گفته ایشان همه ساله 40 نوع از گونه های مختلف پرنده ها در قالب دسته های 100 تایی وارد این منطقه می شوند. این خلیج جذاب زیستگاه گونه هایی متفاوت از پستانداران نظیر دلفین ها، گاودریایی و نهنگ نیز می باشد.
جاذبه های گردشگری استان سیستان و بلوچستان
رزرو هتل های استان سیستان و بلو چستان